“Vegan Burger’e Burger Demek Yasaklanabilir mi?”

Paul McCartney’den AB’ye Çağrı: “Tüketiciyi Küçümsemeyi Bırakın.”

AB’de bitki temelli ürünlerin isimlendirilmesiyle ilgili tartışma yeniden alevlendi. “Vegan burger”, “bitkisel sosis”, “vegan steak” gibi ifadelerin yasaklanabileceği bir düzenleme gündemde. Gerekçe olarak ise tüketicilerin bu ifadeleri “yanlış anladığı”, hatta “kafa karışıklığı yaşayabileceği” öne sürülüyor.

Ancak bu tartışmaya çok güçlü bir ses dahil oldu: Paul McCartney.

Efsane müzisyen ve uzun yıllardır hayvan hakları savunucusu olan McCartney, Avrupa Birliği’ne net bir çağrıda bulundu:

“Bu yasayı geri çekin. Bu hem gereksiz hem de tüketiciyi küçümseyen bir yaklaşım.”

Peki mesele ne?

Avrupa Parlamentosu’nda görüşülen tasarı, bitki temelli ürünlerin etle ilişkilendirilen terimleri kullanmasını yasaklamayı hedefliyor.

Yani marketlerde:

“Vegan burger” → yasak

“Bitkisel sosis” → yasak

“Vegan steak” → yasak

Bu ürünlerin yalnızca “bitki temelli disk”, “sebze keki”, “protein blok” gibi alternatif ve tamamen iştah kapatan isimlerle satılabileceği öne sürülüyor.

Tüketici örgütleri ve vegan topluluklar ise bu yaklaşımın mantıksız ve gereksiz olduğunu söylüyor.

McCartney’nin tepkisi neden önemli?

McCartney yalnızca bir müzisyen değil; Avrupa’da veganlık, hayvan hakları ve Meat-Free Monday (etsiz pazartesi) gibi kampanyaların en görünür figürlerinden biri.

Açıklamasında şunları vurguluyor: İnsanlar vegan burger’in içinde et olmadığını biliyor. Hiç kimse tofuya bakıp “Bu dana mı?” diye sormuyor.Bu yasa, bitki temelli gıdaların yükselişini yavaşlatabilir. Çevresel sürdürülebilirlik hedefleriyle çelişebilir. Kısacası McCartney, bu düzenlemeyi ilerlemeyi geri çeken, sektörün diline gereksiz müdahale olarak görüyor.

Neden şimdi?

Dünyada bitki temelli beslenme hızla yayılsa da son dönemlerde “gıda terimleri üzerindeki etik tartışmalar” yeniden yükseldi. Bazı lobiler:“Et terimleri sadece et ürünlerine ait olmalı” diyor.

“Vegan burger tüketiciyi yanıltıyor” iddiasını öne sürüyor. Oysa bugüne kadar hiçbir araştırma, insanların bu isimler yüzünden yanılgıya düştüğünü göstermedi.

Asıl soru: Vegan burgere burger demek neden rahatsız ediyor?

Çünkü tüketim alışkanlıklarının değiştiğini herkes görüyor. Her yeni kelime, her yeni kategori, her yeni ürün…Eskinin alışkanlıklarını tehdit eder gibi algılanıyor.Oysa isimler kimseyi yanıltmıyor. Sadece yeni bir kültürün doğduğunu işaret ediyor.

Sonuç: Bu tartışma sadece isim tartışması değil

Vegan burgere “burger” deyip dememek basit bir kelime meselesi değil.

Bu tartışma aynı zamanda:

Sürdürülebilir beslenmenin önünü açma

Tüketici özgürlüğünü koruma

Bitki temelli ürünlerin görünürlüğünü artırma

Gıda endüstrisinin dönüşümünü hızlandırma gibi çok daha büyük bir bağlamın parçası.

McCartney’nin çıkışı da tam olarak bu yüzden güçlü:

“Geleceği geri çevirmeyin.”

Kaynak: The Guardian